Po poluzowaniu pandemicznych obostrzeń po raz pierwszy w czerwcu tego roku w Pałacu OODR w Łosiowie odbyły się dwa spotkania tematyczne pn. „Opolskie zespoły tematyczne ds. innowacji w rolnictwie – krótkie łańcuchy dostaw”. W spotkaniach uczestniczyli potencjalni członkowie grup operacyjnych składający się z rolników, przedsiębiorców i przedstawicieli opolskich uczelni/ przedstawicieli świata nauki. Operacja miała na celu ułatwienie wymiany wiedzy, doświadczeń oraz dobrych praktyk z zakresu innowacyjności opolskiego sektora rolno-spożywczego. Zidentyfikowania potrzeb i problemów wymagających nowatorskich rozwiązań, a także wskazania obszarów wymagających przeprowadzenia badań czy zagadnień, którymi mogą zajmować się w przyszłości Grupy Operacyjne EPI.
Główny prelegent dr Aleksander Bomberski, Krajowy Broker Innowacji z Centrum Doradztwa Rolniczego w Brwinowie przedstawił najnowsze informacje na temat zasad przydzielania wsparcia oraz planowanego nabory w ramach Działania „Współpraca” dla Grup Operacyjnych planujących realizację projektów badawczo-wdrożeniowych.
– Ministerstwo Rolnictwa oraz ARiMR umożliwiają uzyskanie małym i dużym gospodarstwom rolnym w ramach grup operacyjnych, które chcą wdrożyć pewien rodzaj innowacji. Ma to służyć przede wszystkim podniesieniu dochodów tych gospodarstw. Gospodarstwa przystępujące do programu mogą liczyć maksymalnie na 6 mln zł refundacji kosztów ogólnych, badawczych i inwestycyjnych. Mogą je przeznaczyć na wynagrodzenia dla osób koordynujących projekt i pracowników naukowych, ale przede wszystkim dokonać inwestycji w sprzęt czy infrastrukturę budowlaną, która będzie niezbędna do osiągnięcia zakładanych celów operacji. Nabór na te projekty jest planowany na początek 2022 roku, a pół roku później będą wyłaniane grupy operacyjne. Ministerstwo Rolnictwa planuje zwiększenie alokacji środków na to działanie o 30 mln Euro na okres przejściowy PROW 2014-2020 oraz WPR 2021-2027.
– Innowacje są z pewnością przyszłością w rolnictwie – mówi Mateusz Sarnicki, rolnik z Domaszowic. – My cały czas udoskonalamy nasze gospodarstwo. Złożyliśmy już sporo wniosków do ARiMR, czy to na modernizację, czy restrukturyzację gospodarstw. Staramy się tez na bieżąco udoskonalać uprawy w tym zmieniającym się klimacie. Taką innowacją z pewnością jest uprawa strip till.
– Spotkanie było bardzo interesujące – przyznaje Jan Anderwald z Kadłuba. – Cieszę się, że znalazły się środki na wspieranie innowacji w rolnictwie. Teraz nasuwa się dużo pytań, jak te środki wykorzystać. Mam swoje przemyślenia i pomysły. Trzeba to teraz przekuć na rozwiązania praktyczne. Na pewno można udoskonalić maszyny do nawożenia czy do siewu, można wprowadzić pewne uproszczenia w uprawie.
– Spotkanie bardzo udane – dodaje obecny na spotkaniu były prezes Izby Rolniczej w Opolu, Herbert Czaja. – Z perspektywy rolnika można powiedzieć, że trzeba mieć wiele pomysłów, żeby te spore pieniądze z programu „Współpraca” wykorzystać, ale jest to duża szansa.
– Działanie „Współpraca” to bardzo ważna rzecz, bo musimy łączyć środowisko nauki ze środowiskiem rolniczym – mówi prof. Katarzyna Szwedziak z Politechniki Opolskiej. – Na Opolszczyźnie mamy eleganckie rolnictwo, bardzo dobre gospodarstwa rolne, które mają dużo pomysłów. ale jest jeszcze dużo do zrobienia. Nic nie stoi na przeszkodzie, żeby wykorzystać środki, które są przeznaczone na realizację takich pomysłów innowacyjnych po to, aby dalej rozwijać to rolnictwo i abyśmy byli takim wiodącym województwem w tym zakresie, ponieważ Opolszczyzna stoi rolnictwem. Lokalne uczelnie i naukowcy są gotowi wspierać rolnictwo i pomagać w wyszukiwaniu tych innowacji. Ważną informacją dla rolników jest przedłużenie naborów na programy PROW do 2025 roku, bo będziemy mieli czas na to, żeby je przygotować i wdrożyć. Takich spotkań powinno być jak najwięcej.
W Unii Europejskiej jest duży nacisk na to, aby podnosić konkurencyjność rolnictwa dlatego SIR łączy rolników, przedstawicieli jednostek naukowo-badawczych, podmioty doradcze, przedsiębiorców sektora rolno-spożywczego oraz pozostałe podmioty wspierające wdrażanie innowacji w rolnictwie i na obszarach wiejskich. Przyczynia się do wymiany wiedzy fachowej oraz dobrych praktyk, pomaga w tworzeniu grup operacyjnych na rzecz innowacji oraz w opracowaniu projektów przez zawiązane grupy operacyjne.
Operacja została zrealizowana w ramach dwuletniego planu operacyjnego KSOW na lata 2020-2021 w zakresie Sieci na rzecz innowacji w rolnictwie i na obszarach wiejskich.
dr Mariusz Drożdż
broker innowacji OODR w Łosiowie